Ι. Μ. Οσίου Μαξίμου του Καυσοκαλύβη
Πληροφορίες - Ιστορικό
Ἡ ἳδρυση τῆς Ἱερᾶς Μονῆς ὀφείλεται σὲ ὁραματισμὸ τοῦ ἀειμνήστου ἐφημερίου Σώστη, ἱερέως Γεωργίου καὶ κατόπιν ἱερομονάχου Μαξίμου Τσισμαλίδη, ὁ ὁποῖος ἔχοντας ὑπ΄ ὄψει τὸ λαμπρὸ παρελθόν, τὴν ἱστορία καὶ τὸν ἱερὸ χαρακτῆρα τῆς περιοχῆς, συνέλαβε τὴν ἰδέα τῆς ἱδρύσεως τῆς Μονῆς μὲ στόχο τὴν ἀναβίωση τοῦ μοναστικοῦ κέντρου τοῦ Παπικίου ὅρους. Γιά τὸν σκοπὸ αὐτὸν προέβη στήν ἀγορὰ δύο ἀγροτεμαχίων στήν περιοχή. Στό ἕνα ἀπὸ αὐτὰ οἰκοδομήθηκε ἡ νέα Ἱερὰ Μονή. Τὸ ἄλλο βρίσκεται λίγο βορειότερα σὲ ἐπαφὴ μὲ τὰ ἐρείπια ἀρχαίας Μονῆς, ἡ ὁποία σύμφωνα μὲ τὸν ἀνασκαφέα τῆς περιοχῆς ἀρχαιολόγο Νικόλαο Ζῆκο, εἶναι ἡ μεγαλύτερη Μονὴ καὶ κέντρο τοῦ Παπικίου ὄρους.
Τὴν ἰδέα ἐνστερνίσθηκε ὁ μακαριστὸς Μητροπολίτης Μαρωνείας καὶ Κομοτηνῆς Δαμασκηνὸς καὶ ὁμάδα κληρικῶν καὶ λαϊκῶν, μεταξὺ τῶν ὁποίων συγκαταλέγονταν ὁ μακαριστὸς πρωτοπρεσβύτερος Μιχαὴλ Ἰγνατάκης καὶ ὁ πρωτοπρεσβύτερος Δημήτριος Βασιλειάδης. Τὰ δύο ἀγροτεμάχια ὁ μακαριστὸς Μάξιμος τά δώρησε στήν Ἱερὰ Μητρόπολη προκειμένου νά ἀνεγερθεῖ ἡ Ἱερὰ Μονή.
Κατόπιν σχετικῶν ἐνεργειῶν τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτου Δαμασκηνοῦ, ἐκπονήθηκε ἡ σχετικὴ μελέτη ἀνεγέρσεως τοῦ ξενῶνος τῆς Ἱερᾶς Μονῆς, ἐντάχθηκε τὸ ἔργο στό πρόγραμμα τῆς Περιφερείας Ἀνατολικῆς Μακεδονίας καὶ Θράκης καὶ διατέθηκε ἀπὸ αὐτὴν ἐπιχορήγηση 200.000.000 δραχμῶν.
Στίς 16 Ἰανουαρίου 1999 ἔγινε ἡ θεμελίωση καὶ ἀμέσως ἄρχισαν οἱ ἐργασίες ἀνεγέρσεως τοῦ ξενῶνος ὡς πρώτης πτέρυγος τῆς Ἱερᾶς Μονῆς, οἱ ὁποῖες περατώθηκαν στά μέσα τοῦ 2003. Ἐν τῷ μεταξὺ ἐξεδήμησε ὁ μακαριστός Μάξιμος τὴν 15-6-2003, λόγῳ τροχαίου ἀτυχήματος.
Διὰ τῆς ὑπ΄ἀριθμ. 575/19-6-2003 ἀποφάσεως τοῦ Μητροπολίτου Δαμασκηνοῦ, διορίσθηκε ἡ πρώτη Διαχειριστικὴ Ἐπιτροπὴ τῆς Ἱερᾶς Μονῆς. Μὲ τὸ Π.Δ. 124 τῆς 2-9-2008 ποὺ δημοσιεύθηκε στο Φ.Ε.Κ. 186/10-9-2008 τ. Α’, ἱδρύθηκε ἐπίσημα ἡ Ἀνδρώα Ἱερὰ Κοινοβιακὴ Μονὴ Ὁσίου Μαξίμου Καυσοκαλύβη τοῦ Δήμου Σώστου, τοῦ Νόμου Ροδόπης, τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μαρωνείας καὶ Κομοτηνῆς, ἐνῶ προηγουμένως διὰ τῆς ὑπ΄ἀριθμ. 31/864/26-8-2008 ἀποφάσεως τοῦ Μητροπολίτου Δαμασκηνοῦ, ὁρίσθηκε Ἡγούμενος καὶ τὸ πρῶτο Ἡγουμενοσυμβούλιο.
Ἡ οἰκοδομὴ τοῦ ξενῶνα εἶναι τριώροφη μὲ συνολικὸ ἐμβαδὸ τῶν ὀρόφων 1650 τ.μ. καὶ περιλαμβάνει 12 θαλάμους τῶν 4 κλινῶν , 8 θαλάμους τῶν 2 κλινῶν, ἤτοι συνολικὰ ἔχει δυναμικὸ 64 κλινῶν. Ἐπίσης περιλαμβάνει τὸ Ἱερὸν Παρεκκλήσιον τῶν Ἀνδριανουπολιτῶν Νεομαρτύρων τοῦ Ἁγίου Κυρίλλου Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως που μαρτύρησε τὸ 1821 καὶ τοῦ Ἁγίου Μιχαὴλ Μαυροειδοῦς, τὸ Συνοδικό, τὴν Τράπεζα, τὸ μαγειρεῖο, τὶς αἴθουσες γιά τοὺς φιλοξενουμένους καὶ βοηθητικοὺς χώρους (ἀποθῆκες, ἐργαστήρια κλπ) στό ἰσόγειο. Οἱ χῶροι αὐτοὶ ἐπιτρέπουν τὴν ἂνετη λειτουργία τῆς Ἱερᾶς Μονῆς, ἐφόσον ἐπανδρωθεῖ ἔστω καὶ μὲ μικρὴ συνοδεία μοναχῶν. Τὸ κυριώτερο πρόβλημα τῆς Ἱερᾶς Μονῆς, ὅπως διαπιστώνεται ἀπὸ ὅλους τοὺς προσκυνητὲς, εἶναι ἡ κακὴ κατάσταση τοῦ δρόμου που ὁδηγεῖ σὲ αὐτὴν καὶ ἰδιαίτερα τοῦ τελευταίου τμήματος αὐτοῦ. Προσπάθειες βελτίωσης αὐτοῦ ἔχουν γίνει προσφάτως (2021).